Seria „Interkulturowość Europy Środkowo-Wschodniej”

Złożoność problematyki badawczej, związanej z dyskusją na temat roli i miejsca regionu Europy Środkowo-Wschodniej we współczesnym świecie, a także udziału jego poszczególnych państw w dziedzictwie kulturowym Europy (zarówno z diachronicznego, jak i synchronicznego punktu widzenia) wymusza- poza ujęciem typowym dla wybranych dziedzin (literaturoznawstwa, językoznawstwa, kulturoznawstwa, historii, politologii itd.) – zastosowanie ujęć interdyscyplinarnych, uwzględniających różne aspekty badawcze (język, literatura, tożsamość, ideologia, religia, historia, polityka i in.).
W tym kontekście seria „Interkulturowość Europy Środkowo-Wschodniej”, ma skłaniać także do refleksji nad interdyscyplinarnym statusem studiów międzykulturowych.
Sygnalizowana w ramach serii tematyka jest w założeniu punktem wyjścia do dalszego budowania kompetencji w zakresie specyfiki regionu i zachodzących w nim przemian, a także wymiany doświadczeń i wzajemnych wpływów w obszarze kultury i sztuki, literatury.
Istotę takiego podejścia stanowi triada: kultura, wiedza (prowadząca od poznania do zrozumienia różnych kodów kulturowych) i dialog interkulturowy. Kultura, abstrahując od jej naukowych definicji, traktowana jest tu jako pośrednik, mediator między znanym a nieznanym, jako pomost między przeszłością i przyszłością, a także jako platforma „godzenia” postaw lokalnych i regionalnych z postawą uniwersalizmu. Tak rozumiana kultura wyznacza zakres pojęcia interkulturowość, sprzyja interakcjom interkulturowym, dzięki którym każdy z ich uczestników wnosi własny oryginalny wkład. W poznawaniu zjawisk wielokulturowości i interkulturowości nie należy się przy tym ograniczać się do odmienności kulturowych, choć wszyscy zdajemy sobie sprawę, że w niektórych krajach regionu na naszych oczach dokonuje się przemiana wartości i propozycji kulturowych, następuje proces rozgraniczania tego, co „swojskie”, i tego, co „obce”, pojawia się chęć dyskredytacji i odrzucenia „obcego”. Z tego względu, szczególnego znaczenia nabiera nie zacieranie różnic, ale świadomość ich istnienia, poznawania ich i akceptacji.
Ich uświadomieniu służy także oparty na szacunku dialog między naukowcami toczony w ramach poszczególnych tomów serii Interkulturowość Europy Środkowo-Wschodniej”.
Jestem przekonana, że perspektywa wielokulturowości i interdyscyplinarności rozszerza ramy poszukiwań badawczych: poznajemy nie tylko kody kulturowe poszczególnych społeczeństw, ale także ich wkład w kulturę regionu jako całość.

Joanna Getka